Chuyển đến nội dung chính

Dạy - học tác phẩm văn chương: Cảm thụ cái đẹp

Dạy - học tác phẩm văn chương trong nhà trường phổ thông phải theo đặc trưng từng thể loại, truyền cảm hứng cho học trò, hướng người học đến các giá trị Chân - Thiện - Mĩ...
Dạy - học tác phẩm văn chương: Cảm thụ cái đẹp
Dạy - học tác phẩm văn chương: Cảm thụ cái đẹp

Phải nắm chắc đặc trưng thể loại

Thời gian vừa qua, dư luận xã hội, nhất là GV Ngữ văn không khỏi băn khoăn về bài giảng tác phẩm Sóng (Xuân Quỳnh), do thầy Phạm Minh Nhật giảng lưu truyền trên mạng xã hội. Bài giảng được dư luận, các nhà giáo dạy môn Ngữ văn nhận xét là chưa đúng với cảm hứng sáng tác của thi sĩ Xuân Quỳnh.
Từ những băn khoăn này, có thể thấy trong nhà trường, môn Ngữ văn không chỉ là môn khoa học đơn thuần mà mang tính đặc thù trong việc giáo dục vẻ đẹp tâm hồn, nhân cách, kỹ năng sống cho HS. Môn Ngữ văn nói chung và tác phẩm văn chương nói riêng được lựa chọn trong nhà trường hướng đến cái đích là dạy HS cách làm người, hướng đến các giá trị Chân - Thiện - Mĩ, giúp các em biết yêu thương cuộc sống, con người, biết phân biệt đúng, sai, phải, trái... Vì vậy, môn Ngữ văn có vai trò đặc biệt quan trọng đối với giáo dục nhân cách, bồi đắp tâm hồn học trò.
 
day van (3)
Đổi mới phương pháp để đạt hiệu quả trong giờ học tác phẩm văn chương
Tuy nhiên, trong quá trình dạy - học, ở đâu đó, chúng ta vẫn gặp những tồn tại về cả phía thầy và trò khiến cho giờ học Ngữ văn - vốn sinh động - trở nên khô khan, tẻ nhạt, không khơi gợi cảm hứng trong tâm hồn người học. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến những bài văn qua loa, chiếu lệ, hời hợt của học trò. Điều đó, khiến cho môn Ngữ văn khó có thể phát huy hết vai trò trong giáo dục nhân cách HS.
Một thực tế trong giảng dạy tác phẩm văn chương trong nhà trường phổ thông hiện nay là GV khi dạy không xuất phát từ đặc trưng thể loại, không xác định được hoàn cảnh sáng tác, cảm hứng chủ đạo của tác phẩm. Trong quá trình đọc - hiểu, GV không khai thác triệt để giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm đó. Vào bài giảng, nhiều khi GV chỉ chú trọng vào truyền thụ kiến thức, HS ghi chép đầy đủ mà chưa chú trọng đến các chức năng, các giá trị của văn học. Trong khi giảng giải, GV đi quá xa chủ đề của tác phẩm, liên hệ không phù hợp, chọn đối tượng so sánh không tiêu biểu...
Đặc biệt, trong giai đoạn hiện nay, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giờ học nếu không khéo hoặc quá lạm dụng, việc cảm thụ vẻ đẹp ngôn từ của tác phẩm sẽ không đạt được. Bởi lẽ, hình thức của tác phẩm văn học là cái hay, cái đẹp ẩn ở tầng sâu ngôn từ.

Không vượt quá chuẩn kiến thức

Để giờ học Ngữ văn nói chung và giờ học tác phẩm văn chương trong nhà trường nói riêng đạt được hiệu quả, trước hết, mỗi thầy cô giáo cần xác định mục tiêu, năng lực hướng đến của bài học để có những định hướng rõ ràng về kiến thức, kỹ năng, phẩm chất… Cần bám sát vào đặc trưng thể loại để xác định con đường tiếp cận tác phẩm văn chương được dễ dàng và đúng hướng. Trong quá trình dạy - học, cần căn cứ vào các yếu tố như tác giả, hoàn cảnh sáng tác, đề tài, chủ đề, cảm hứng chủ đạo làm cơ sở đi khai thác tác phẩm.
 
Giờ học Ngữ văn của cô và trò Trường THPT số 1 Bảo Yên (Lào Cai).
Giờ học Ngữ văn của cô và trò Trường THPT số 1 Bảo Yên (Lào Cai).
Đổi mới phương pháp dạy học, hướng đến phát triển năng lực người học là cách làm hiệu quả để HS chủ động, tích cực trong giờ học, giúp các em hòa mình vào tác phẩm một cách tự nhiên nhất và đồng sáng tạo với tác giả. Điều đặc biệt quan trọng là trong giờ học, các em được phát biểu những suy nghĩ, cảm nhận riêng của mình, có sự liên hệ với cuộc sống để đến được cái đích là những bài học hay về cuộc sống.
Khi phân tích tác phẩm văn chương, dù là ở trong nhà trường hay ở không gian khác, GV nên tránh những ngôn từ quá hoa mỹ, sáo rỗng, những lời giảng không phù hợp. Và điều quan trọng là sau mỗi giờ dạy học, việc định hướng tư tưởng cho người học rất cần thiết và quan trọng. Vì thế, các thầy cô giáo cần bám sát vào những giá trị nội dung và nghệ thuật để hướng học trò đến những nhận thức chuẩn mực về cuộc sống, con người, nhân cách, tình yêu, kỹ năng sống... Nếu thầy cô đi lệch với cảm hứng chủ đạo của tác phẩm, suy diễn thì chắc chắn sẽ không đạt được đích của giờ học tác phẩm văn chương.
Chúng ta có quyền bình luận, bình giảng và phát biểu quan điểm về những điều nhà văn, nhà thơ gửi gắm trong tác phẩm, mỗi người đều được phép đồng sáng tạo với tác giả nhưng tất cả những điều này phải xuất phát từ những cái chuẩn nhất định và phải có giới hạn cụ thể. Còn nếu không, tự nhiên, chúng ta sẽ biến giờ học trở nên lạc dòng hoặc không đến được bến bờ.
Trong quá trình giảng dạy, mỗi thầy cô giáo có một phong cách riêng nhưng luôn cần phải chuẩn mực về kiến thức, phương pháp, lời nói.  
>>> XEM THÊM: Cách tạo đề thi Văn trên hệ thống thi trắc nghiệm AZtest
--------------------------------------------
AZtest là hệ thống tạo lập website thi trắc nghiệm trực tuyến do
 CÔNG TY TNHH PHÁT TRIỂN VÀ DỊCH VỤ NGUỒN MỞ THUẬN ĐỨC phát triển. Với AZtest, người dùng có thể dễ dàng sở hữu một website tổ chức ôn tập, thi trắc nghiệm trực tuyến hoàn toàn miễn phí, độc lập, được cá nhân hóa theo yêu cầu của người quản trị.

Liên hệ hotline 02337774455 (Ext 3) hoặc Fanpage https://m.me/aztest.vn để được tư vấn trực tiếp bởi đội ngũ kỹ thuật viên của AZtest.
>>> Nguồn: https://aztest.vn/news/tin-tuc-giao-duc/day-hoc-tac-pham-van-chuong-cam-thu-cai-dep-479.html

Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Một số phương pháp giúp nâng cao hiệu quả dạy học tiếng Anh

Tiếng Anh là một môn quan trọng trong chương trình của các cấp học. Việc học tốt bộ môn này ngay từ đầu sẽ mở ra những cơ hội tốt cho học sinh trong tương lai. Vì vậy giáo viên cần có những phương pháp dạy học thích hợp, hiệu quả. Hãy cùng tham khảo những phương pháp đã được áp dụng trong thực tế sau đây. Các phương pháp dạy học tiếng Anh hiệu quả 1. Luyện tiếng Anh với giáo viên bản ngữ Nhằm rèn luyện kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh, từ đầu tháng 10-2018, trường THPT Pleiku đã mời thầy Jack Brennan Moloney, người Anh về giảng dạy ngoại khóa tại trường. Cách làm mới này bước đầu nhận được sự đồng tình ủng hộ của phụ huynh, học sinh và giáo viên. Thầy giáo Jack Brennan Moloney giảng dạy tại trường THPT Pleiku Năm học 2018- 2019, Trường THPT Pleiku có 3 lớp dạy môn tiếng Anh theo chương trình thí điểm, đó là 10D1, 11D1 và 12D1. Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định, mỗi tuần học sinh những lớp này học 4 tiết môn tiếng Anh (kể cả chương trình tự chọn). Gia Lai là tỉnh miề

Người dùng sẽ có những lợi thế nào khi sử dụng hình thức thi trắc nghiệm online

Hình thức thi trắc nghiệm online ngày càng được áp dụng rộng rãi bởi có nhiều ưu điểm hơn so với hình thức trắc nghiệm trên giấy. Để biết thêm những lợi thế của hình thức thi trắc nghiệm online, các bạn hãy cùng tìm hiểu bài viết dưới đây. Lợi thế của hình thức thi trắc nghiệm online 1. Biên soạn đề thi nhanh chóng và quản lý được số lượng lớn đề thi Việc biên soạn được những bộ đề thi, đặc biệt là đề thi trắc nghiệm sẽ tiêu tốn rất nhiều thời gian của giáo viên từ khâu xây dựng nội dung câu hỏi, sắp xếp, bố trí hệ thống câu hỏi và đáp án để có được những bộ đề khác nhau. Biên soạn đề thi nhanh chóng và quản lý được số lượng đề thi lớn Tuy nhiên với hình thức  thi trắc nghiệm online  của AZtest bạn sẽ tiết kiệm được rất nhiều thời gian. Dựa trên câu hỏi và  ma trận mà giáo viên nhập, hệ thống sẽ xáo trộn để tạo ra nhiều đề thi nhất có thể nhưng vẫn đảm bảo được ma trận chung, chất lượng và tính khách quan của đề thi. 2. Đảm bảo tính chính xác trong khâu chấm bài

Thực hiện tốt bài dạy thực hành Vật lý trong điều kiện cơ sở vật chất hạn chế

Thầy Lê Phú Hữu – giáo viên Trường THPT Phú Điền, Đồng Tháp - chia sẻ phương pháp giảng dạy bài thực hành “Xác định suất điện động và điện trở trong của một pin điện hóa” – một bài thực hành được cho là khá khó đối với cả thầy và trò. Giải pháp có thể áp dụng chung cho giảng dạy các bài thí nghiệm thực hành trong chương trình Vật lí phổ thông. Thực hiện tốt bài dạy thực hành Vật lý trong điều kiện cơ sở vật chất hạn chế Hướng dẫn kĩ lý thuyết thực hành, kĩ năng sử dụng thiết bị và cách lắp mạch điện Do cơ sở vật chất của trường chỉ có một phòng thực hành lý, nên cần đăng kí đúng lịch để các giáo viên trong tổ thỏa thuận lịch thực hành phù hợp mà không trùng lịch giữa các lớp. Bài thực hành này được chia làm 2 tiết. Ở tiết thứ nhất sẽ tiến hành dạy lý thuyết thực hành. Trong tiết này, nên chú ý giảng dạy kĩ để học sinh nắm được những nội dung cơ bản sau: TG